شواهد زیادی وجود دارد که مضر بودن نشستن طولانی مدت را برای سلامتی نشان می‌دهند. اگر به هر دلیلی مدت زیادی از روز را روی صندلی می‌نشینید، باید بیشتر مراقب سلامتی خود باشید. نشستن طولانی مدت می‌تواند عضلات و مفاصل ران را سفت کرده و در تعادل فرد اختلال ایجاد کند؛ نشستن طولانی مدت و تحرک نداشتن مثلا در سفر هوایی باعث بیماری DVT یه همان لخته شدن خون در وریدهای عمقی می‌شود.
عوارض نشستن طولانی مدت
هنگام نشستن روی صندلی نسبت به زمان فعالیت، انرژی کمتری صرف می‌شود. بنابراین نشستن زیاد و فعالیت کم می‌تواند عوارض متعددی از جمله فشار خون، آرتروز، واریس پا، کمر درد و چربی خون را به همراه داشته باشد. در ادامه راجع به عوارض نشستن زیاد بیشتر توضیح می‌دهیم.
کمر درد و نشستن طولانی مدت
یکی از مشکلات متعددی که نشستن زیاد برای فرد ایجاد می‌کند، کمر درد است. در واقع کمر درد یکی از عوارض شایع مربوط به شغل است. تحقیقات نشان داده که افرادی که زمان زیادی پشت صندلی می‌نشینند، بیشتر از دیگران در معرض این عارضه هستند. زیاد نشستن دشمن سلامت ستون فقرات بوده و به عضلات ستون فقرات، گردن و پشت فشار زیادی وارد می‌کند. اگر ساعات زیادی از روز را پشت میز می‌گذرانید، باید هر 25 دقیقه کمی جابه‌جا شوید. سعی کنید هر 25 دقیقه از جای خود برخاسته، کمی راه بروید و یا چند حرکت کششی انجام دهید.
بیماری‌های قلبی و نشستن زیاد
یکی دیگر از بیماری‌هایی که نشستن زیاد به همراه دارد، بیماری‌های قلبی است. زیاد نشستن و پرهیز از پیاده‌روی، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را در شما افزایش می‌دهد. محققان برای بررسی ارتباط بیماری‌های قلبی و زیاد نشستن، تحقیق جالبی انجام داده‌اند. آنها در این تحقیق روی دو گروه مختلف شغلی مطالعه کرده‌اند. گروه اول در این مطالعه، رانندگان ترانزیت بودند که زمان زیادی از روز را پشت صندلی مشغول رانندگی هستند. گروه دوم اما نگهبانان بودند که فعالیت بیشتری داشتند و کمتر می‌نشستند. در طی این مطالعه هر دو گروه رژیم غذایی و سبک زندگی مشابهی داشتند. در انتهای مطالعه، مشخص شد که رانندگان ترانزیت بیشتر از نگهبانان در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی بودند.
زمانی که برای زمان طولانی روی صندلی می‌نشینید، میزان سوخت و ساز در بدن شما کاهش می‌یابد. به عبارت دیگر، بدن کمتر چربی می‌سوزاند. در این شرایط چربی اضافی در عروق مختلف رسوب کرده و جریان خون را مختلف می‌کند. در نتیجه نشستن زیاد، باعث افزایش چربی و فشار خون و در نتیجه بروز بیماری‌های قلبی می‌شود. بنابراین اگر ساعات زیادی از روز را می‌نشینید، حتما هر از چندگاهی، از جای خود برخواسته و کمی راه بروید.
نشستن زیاد و ابتلا به دیابت
از دیگر بیماری‌هایی که نشستن زیاد به همراه دارد، دیابت یا قند خون است. ارتباط نشستن زیاد و ابتلا به دیابت، هنوز جای بررسی دارد. پزشکان بر این باورند که نشستن طولانی مدت روی می‌تواند نحوه واکنش بدن نسبت به هورمون انسولین را تغییر دهد. وقتی نشسته‌اید، کالری کمتری می‌سوزانید و به همین دلیل گلوکز کمتر به مصرف سلول‌ها می‌رسد. در نتیجه گلوکز خون بالا رفته و دیابت ایجاد می‌شود. با تحرک و فعالیت منظم در بین زمان‌های نشستن، می‌توانید از ابتلا به دیابت تا حدود زیادی جلوگیری کنید.
واریس، مهم‌ترین بیماری مرتبط با نشستن زیاد
واریس یکی از مهم‌ترین بیماری‌هایی است که بروز آن با نشستن زیاد ارتباط دارد. جریان خون در افراد عادی با افرادی که در طول روز زیاد می‌نشینند، کاملا متفاوت است و منجر به بروز واریس می‌شود. نشستن زیاد و کم تحرکی، جریان خون در رگ‌ها را کاهش می‌دهد. کاهش جریان خود، احتمال ایجاد لخته خون در رگ‌های عمقی(به اصطلاح پزشکی: ترومبوز عروقی) را افزایش می‌دهد. همچنین نشستن طولانی مدت می‌تواند فشار زیادی به ناحیه ران و ساق پا وارد کرده و رگ‌های واریسی را ایجاد کند. اگر در طول روز زیاد می‌نشینید، به احتمال زیاد به واریس مبتلا خواهید شد. در صورت ابتلا به واریس نگران نباشید یکی از ورش‌های جدید درمان واریس اسکلروتراپی یا تزریق واریس پا است. در این روش درمانی نیازی به بی‌هوشی حتی بی‌حسی موضعی نیست. اسکلروتراپی حدود 30 دقیقه زمان می‌برد.
پوکی استخوان
از دیگر بیماری‌هایی که در اثر نشستن طولانی مدت ممکن است در بدن مشاهده شود، پوکی استخوان است. هر قدر کمتر پیاده‌روی کنید و برای مدت طولانی‌تری روی صندلی بنشینید، آسیب شدیدتری به استخوان‌های پای شما وارد می‌شود. علاوه بر این فشار بیشتری به رگ‌های خونی پا وارد خواهد شد. این موضوع باعث تورم عضلات ناحیه پا می‌شود. به مرور زمان استخوان پا تحلیل رفته و احتمال ابتلا به بیماری پوکی استخوان در دوران سالمندی افزایش پیدا می‌کند
آیا می‌توان از عوارض نشستن زیاد پیشگیری کرد؟
اگر مجبور هستید ساعات زیادی از روز را بنشینید، باید بیشتر مراقب سلامتی خود باشید. توجه به توصیه‌های زیر به شما در پیشگیری از عوارض نشستن زیاد کمک می‌کند:
- ساعت را تنظیم کنید و هر 25 دقیقه یک بار، از جای خود بلند شده و کمی راه بروید.
- طرز نشستن صحیح روی صندلی را یاد بگیرید و درست‌نشستن را به خود یادآوری کنید.
- سعی کنید هنگام مکالمات تلفنی، راه بروید.
- چند حرکت ورزشی ساده مثل حرکات کششی را یاد بگیرید. در طول روز این حرکات را تمرین کنید.
- جایگزین‌کردن میزهای ایستاده می‌تواند از بروز عوارض نشستن زیاد جلوگیری کند.
- هر چند وقت یک بار چکاپ کامل انجام دهید.
سخن پایانی
واریس از بیماری‌های شایع عروقی است که بیشتر ما آن را با عنوان واریس پا می‌شناسیم. نشستن و ایستادن طولانی مدت از دلایل مهم بروز واریس است. خوشبختانه امروز روشهای مختلفی برای درمان واریس بدون عمل جراحی وجود دارد. اگر مبتلا به واریس هستید، با مراجعه به کلینیک تخصصی درمان واریس دکتر مهرداد اقدسی می‌توانید از شر این بیماری خلاص شوید. در کلینیک تخصصی درمان واریس دکتر مهرداد اقدسی انواع مختلف واریس با به‌روزترین متدهای جهانی درمان می‌شوند.